Kto może korzystać z usług opiekuńczych:

 

– samotni i niepełnosprawni;  ustawa o pomocy społecznej wskazuje, że pomoc w formie usług przysługuje osobom samotnym, które z powodu wieku , choroby, niepełnosprawności lub innej przyczyny wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione. Usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobom, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina nie może takiej pomocy zapewnić. Usługi świadczone w mieszkaniu osoby, która potrzebuje pomocy  lub w ośrodkach wsparcia takich jak środowiskowe domy samopomocy, kluby samopomocy, dzienne domy pomocy.

 

Co obejmują usługi opiekuńcze ?

 

Usługi opiekuńcze mogą obejmować:

 

– pomoc w codziennych zajęciach , takich jak robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, załatwianie spraw w urzędach itp.;

– mycie, kąpanie, ubieranie, pomoc dla osób chorych, dozowanie lekarstw, prześciełanie łóżka, zapobieganie powstawaniu odleżyn i odparzeń, karmienie;

– w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z rodziną i otoczeniem;

– specjalistyczne usługi opiekuńcze – np. pielęgnacja wspierająca proces leczenia, rehabilitacja fizyczna i usprawnienie zaburzonych funkcji organizmu zgodnie z zaleceniami lekarskimi lub zaleceniami specjalisty z zakresu rehabilitacji ruchowej lub fizjoterapii. Jest to szczególny rodzaj usług dostosowanych do rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności. Są one świadczone przez specjalistów np. pielęgniarki. Rehabilitantów, fizjoterapeutów.

 

Organizacja usług opiekuńczych

 

O pomoc w formie usług opiekuńczych (także specjalistycznych usług opiekuńczych) należy zwrócić się do ośrodka pomocy społecznej (OPS) w miejscu zamieszkania. Nie zawsze konieczna jest osobista wizyta w ośrodku. Można skontaktować się telefonicznie lub wysłać list. Wymagane jest zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, uzasadniające korzystanie z usług opiekuńczych  zaleconą  przez lekarza pielęgnację. Po zgłoszeniu, w  przeciągu  dwóch tygodni, pracownik socjalny z OPS odwiedza osobę  oczekującą pomocy w jej mieszkaniu i przeprowadza tzw. rodzinny wywiad środowiskowy, którego celem jest ocena sytuacji życiowej podopiecznego. Od wyniku wywiadu zależy m.in. ustalenie wysokości ewentualnej odpłatności za usługi. Ośrodek pomocy społecznej musi w ciągu 30 dni   od otrzymania zgłoszenia zapotrzebowania na usługi wydać decyzję administracyjną    (na piśmie)  o przyznaniu – bądź nie – tej formy pomocy.

 

OPS organizuje we współpracy z wyspecjalizowanymi w tym zakresie organizacjami pozarządowymi lub firmami prywatnymi. Z nimi także można kontaktować się w sprawie usług,

 

 

 

ILE PŁACIMY ZA USŁUGI ?

 

Od czego zależy wysokość opłat / zwolnienie z opłat:

 

Od miejsca zamieszkania  – szczegółowe  zasady odpłatności, jak już wspomniano powyżej, uchwalają władze gminy – dlatego może zdarzyć się , że dwie osoby mieszkające w różnych gminach mogą zapłacić różne sumy za taką samą usługę. W celu uregulowania zasad udzielania i odpłatności za usługi gmina podejmuje uchwałę. Uchwała powinna być udostępniona np. w sekretariacie lub dziale usług opiekuńczych ośrodka pomocy społecznej. Powinno być możliwe także znalezienie jej w internetowym

Od dochodu netto – w ustawie o pomocy społecznej zapisana jest generalna zasada mówiąca, że: Wydatki na usługi, pomoc rzeczową, zasiłki na ekonomiczne usamodzielnienie, zasiłki okresowe i zasiłki celowe przyznane pod warunkiem zwrotu podlegają zwrotowi w części lub całości, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby zobowiązanej do zwrotu wydatków przekracza kwotę kryterium dochodowego ( art.. 96 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej – podr.. red.).

Jeśli więc nie przekraczamy kryterium dochodowego,   które od 1 października 2006 r. wynosi 351 zł  na osobę w rodzinie, nie ponosimy odpłatności. Dla osoby samotnie gospodarującej kryterium to wynosi 477 zł.   W przypadku przekroczenia ponosimy częściową  odpłatność tym większą im większe przekroczenie ( aż do 100% ceny danej usługi).

 

Od rodzaju i miejsca świadczenia usług – wysokość  ponoszonych opłat zależy od dochodu na osobę w rodzinie; od tego czy i o ile przekroczymy tzw. kryterium dochodowe określone w ustawie o pomocy społecznej. Osoby, których dochód nie przekracza ustawowo określonego kryterium mają świadczone bezpłatne usługi. Dla pozostałych osób, wysokość odpłatności będzie uzależniona także od tego czy usługi wykonywane są w miejscu zamieszkania danej osoby, czy w domach dziennego pobytu, oraz czy ich zakres jest standardowy czy  ponad standardowy.

 

Od sytuacji osób ubiegających się o wsparcie – szczególna sytuacja życiowa osoby korzystającej z pomocy, może być powodem częściowego lub  całkowitego zwolnienia z opłat za usługi (mimo przekroczenia kryterium dochodowego, o których pisaliśmy powyżej). Powodem zwolnienia w uzasadnionych losowo  lub rodzinnie sytuacjach, gdy ponoszenie opłat  za świadczone usługi stanowiłoby nadmierne obciążenie osoby lub rodziny, będą zwłaszcza: udokumentowane wydatki na zakup lekarstw, artykułów sanitarnych, opłaty za leczenie, stosowanie specjalistycznej diety, zakup sprzętu rehabilitacyjnego, inne uzasadnione sytuacje życiowe i losowe.

 

Ośrodek pomocy społecznej może przeprowadzić rodzinny wywiad środowiskowy u najbliższej rodziny osoby ubiegającej się o usługi. Wywiad ten ma na celu  ustalenie czy ta rodzina udziela pomocy. OPS  może ustalić z rodziną wysokość wsparcia finansowego jaką będzie ona świadczyć. Pamiętajmy, że ośrodek  pomocy społecznej często będzie kierował się zasadą, że osoba wymagająca opieki  i pomocy w pierwszej kolejności powinna oczekiwać jej od najbliższych.

 

 

Kiedy, i u kogo wywiad środowiskowy zostanie na pewno przeprowadzony, a kiedy może zostać przeprowadzony, ale nie musi?

 

Jeśli ubiegamy się o pomoc w formie usług opiekuńczych, z rodzinnym wywiadem środowiskowym możemy mieć do czynienia w dwóch przypadkach. Wywiad jest obowiązkowy, kiedy ubiegamy się o wsparcie. Będzie on wtedy przeprowadzony w naszym mieszkaniu, aby określić sytuację materialną i osobistą ( w powiązaniu  z sytuacją osób wspólnie z nami zamieszkałymi  i wspólnie  gospodarującymi). W  trakcie wywiadu pracownik socjalny może pytać nas o zgromadzone oszczędności, wartość posiadanych ruchomości i nieruchomości –  odmowa udzielenia informacji może spowodować, że OPS nie przyzna pomocy. Wywiad może – ale nie musi – zostać przeprowadzony u najbliższej rodziny, nie mieszkającej  z nami.  Z tą sytuacją mamy do czynienia, kiedy OPS,  decydujący  o udzieleniu nam  wsparcia, szuka osób, które powinny nam pomóc (mają także możliwości), a nie pomagają. Ośrodek może badać sytuację majątkową i osobistą rodziny /  najbliższych ( nawet jeśli z nami nie mieszkają),  starając się ustalić,  czy rodzina jest w stanie nas wesprzeć ( pomagać osobiście lub uczestniczyć w kosztach usług opiekuńczych ).